Planten van de maand september
De nazomer en de start van de herfst geven ons nog volop bloeiende planten in de border. Veel Salvia’s zijn op hun mooist, de Zilverkaarsen (Cimicifuga) steken hun geurige bloemen in de lucht en de Monnikskappen (Aconitum) en Herfstasters (Aster) beginnen eigenlijk in september pas te bloeien. Naast de vele kleuren van herfstbloemen beginnen veel bladeren van bomen en struiken te kleuren en af te vallen. Onze Krentenboom is al helemaal kaal en klaar voor de winter en ook de Paardenkastanje laat het blad, samen met heel veel kastanjes, vallen. We genieten extra van de zonnige dagen in september, omdat het de laatste warme dagen zijn voor een hopelijk koude winter.
Anemone 'Honorine Jobert'
Deze Herfstanemoon is minder bekend dan de roze variëteit, maar groeit net zo gemakkelijk op elke plek in de tuin. Alleen in zware schaduw willen deze Anemonen niet groeien en bloeien. Anemomen zijn niet alleen mooi tijdens de bloei, ook de bloemknoppen en de uitgebloeide bloemen zijn fraai. De plant heeft, net als de Herfstasters trouwens, één nadeel en dat is zijn woekerende karakter. Hou de planten in de gaten en steek op tijd uitlopers uit. Daar kan je andere tuinliefhebbers een plezier mee doen.
Aster thomsonii
In bijna elke tuin zijn Herfstasters te vinden. Het zijn gemakkelijke planten, die bloeien als er verder weinig in de tuin te beleven is. Ze zijn er in veel soorten en variëteiten, van paars tot wit en rood, laag en flink hoog. Mijn favoriete Aster is deze thomsonii, die al in augustus in bloei komt en wat grotere bloemen heeft. Eenvoudig te vermeerderen door de plant na de bloei te scheuren.
Boltonia asteroides
De Nederlandse naam van deze Boltonia is Schijnaster en dat komt in de soortnaam terug. ‘Asteroides’ betekent namelijk ‘lijkt op een aster’. Ook Boltonia is een gemakkelijke plant voor de border, maar valt extra op door een hoogte van 180 centimeter. Is net zo eenvoudig te vermeerderen als echte Asters en is goed te combineren met hoge planten als Leverkruid (Eupatorium) en Monnikskap (Aconitum).
Colchicum autumnale
Tussen alle grote kleurrijke herfstplanten valt de Herfsttijloos nauwelijks op, maar het is een interessant bolgewas. In de herfst zie je weinig bollen en knollen bloeien, met uitzondering van de vaak schreeuwerig gekleurde Dahlia’s. Colchicum lijkt wat op een Crocus, maar bloeit laat in het jaar. De Nederlandse naam Herfsttijloos heeft te maken met het ontbreken van bladeren in de herfst bij dit bolgewas. Colchicum is zeer giftig en wordt vaak gebruikt als droogbloeier. Je kunt de bol in huis zetten, zonder aarde of vocht en de plant zal toch in bloei komen.
Eupatorium 'Lucky Symphony'
Dit is een heel andere Leverkruid dan de enorm grote Eupatorium maculatum die we in veel grote borders tegenkomen. ‘Lucky Symphony’ houdt het bij een bescheiden 70 centimeter, terwijl zijn grote broer gemakkelijk tot 250 centimeter komt. Ook de kleur van de bloemen is met lichtrose wat meer bescheiden en dat maakt deze plant tot een gewaardeerde borderplant voor in de zon.
Lippia nodiflora
Lippia is een heel andere plant dan de hoge soorten die hiervoor besproken zijn. Dit plantje is namelijk een echte bodembedekker die niet veel hoger wordt dan 10 centimeter. Dan zijn ook nog eens de bloemen erg klein en van een subtiele roze kleur. De Nederlandse naam is Kruipende Verbena, waarbij Verbena dan weer de wetenschappelijke naam voor IJzerhard is. Dan is de naam Lippia ook nog vervangen door Phyla, snapt u er nog iets van? Toch blijft het een practige bodembedekker voor zonnige plekken.
Persicaria 'Blackfield'
Bij de naam Duizendknoop denken we vooral aan de Japanse Duizendknoop, die menig natuurgebied en tuin omtovert tot een niet te bestrijden Japans bos. Deze ‘blackfield’ woekert nauwelijks en is in september een opvallende schoonheid. De bloemen zijn wat donkerder gekleurd dan die van de bekendere ‘Firetail’ en ze kleuren prachtig bij bijvoorbeeld blauwe Salvia’s. Op de foto zie je Salvia ‘Blue Enigma’ contrasteren met ‘Blackfield’. Natuurlijk is combineren met rood gekleurde planten (Japans Bloedgras!) ook mogelijk.
Rudbeckia 'Henry Eilers'
Vooral Rudbeckia ‘Goldsturm’ valt in september op door de intens gele kleur en de grote bloemen. ‘Henry Eilers’ is een subtielere variëteit, die het goed doet in de zonneborder. De bloemen zijn fijn ingesneden en dat geeft een apart effect tussen alle andere herfstbloeiers. Rudbeckia noemen we in Nederland Zonnehoed, maar die naam zorgt voor verwarring, omdat ook Echinacea Zonnehoed genoemd wordt. Toch maar overstappen op wetenschappelijke namen dus.
Salvia garanitica
'Black and Blue'
Salvia ‘Black and Blue’ is een gemakkelijke borderplant, die een hoogte kan bereiken van 150 centimeter. De meeste Salvia’s staan graag pal in de zon op een wat droge grond en dat geldt ook voor ‘Black and Blue’. Deze Salvia is goed winterhard, maar zoveel regen als afgelopen winter verdraagt de plant slecht. Salvia’s zijn eenvoudig te stekken en ze zaaien zich ook flink uit. Je kan dan kruisingen krijgen tussen verschillende variëteiten en voor je het weet heb je je eigen unieke Salvia!
Silphium mohrii
De Nederlandse naam van Silphium is Kompasplant, maar die is alleen van toepassing op een andere soort die de bladeren in noord-zuid richting heeft staan. Weer een voorbeeld van de verwarring die Nederlandse namen voor planten vaak geven. Silphium is een interessante borderplant, vanwege de lange bloei (juli tot de eerste vorst), maar ook vanwege de harige bladeren. De lichtgele bloemen komen mooi naar voren door deze harige bladeren. Zet de plant in niet te rijke, zandige grond.
Strobilanthes penstemonoides
Een geweldige tuinplant, maar wel met een onmogelijke wetenschappelijke naam. De Nederlandse naam Trompetkruid slaat op de vorm van de bloemen, die in grote aantallen de plant in de herfst sieren. Strobilanthes doet het goed in halfschaduw, maar als de grond vochtig is is een plekje in de zonneborder ook geschikt. Zet deze plant niet in het midden van een border, want dan vallen de subtiel gekleurde bloemen wat weg.
Verbesina alternifolia
Het is voor mij onbegrijpelijk dat veel mensen een hekel hebben aan geel bloeiende planten. Neem nu deze fantastische Verbesina, die nog geen Nederlandse naam heeft. Grappige en bescheiden bloemen, maar dan wel zoveel dat de plant goed opvalt in de zonneborder. Met zijn 200 centimeter zie je Verbesina ook niet gemakkelijk over het hoofd. Mooi om te combineren met hoge Eupatorium (Leverkruid) of met de prachtig paarse Vernonia (IJzerkruid).